Monday, March 18, 2013

දරු ඵල පමා වෙන්නේ ඇයි? I why I am not concieving?


විවාහ වූ පසු ඕනෑම නව යුවලක ඊළඟ පැතුම දරු සිඟිත්තෙකු ලැබීමයි. මෙලෙස ඇතිවෙන සිහිනය සැබෑවක් කර ගැනීමට ඇඟිලි ගැනීම විටෙක සහනයක් දක්වා වර්ධනය වේ. දෙමව්පිය නෑ හිතවතුන්ගෙන් ඇතිවන බලපෑම නිසා මේ පීඩනය තවත් වැඩි වේ.
Image-mycryingbaby.org

සැබවින්ම යුවලකට දරුවන් ලැබීම පමා වන්නේ ඇයි? අප මෙය වෛද්‍ය විද්‍යාත්මකව හඳුන්වන්නේ මඳ සැඋ බව කියායි. මේ සඳහා නිසි අර්ථ දැක්වීමක් සඳහන් කිරීමේදී කාන්තාවගේ වයස සැලකිල්ලට ගැනීම ප්‍රධාන වශයෙන් සිදු කරනු ලබයි. ඊට අමතරව කාන්තාවගේ තිබිය හැකි වෙනත් ගැටළුද සැලකිල්ලට ගනු ලබයි. එහිදී ඔසප් වීමේ ගැටළු, ලිංගික පද්ධතිය ආශ්‍රිත ගැටළුද සැලකිල්ලට ගනු ලබයි.  මේ ගැටළු වලින් තොරව ඇත්නම් වයස අවුරුදු තිස් පහට අඩු කාන්තාවකට වසරක් දක්වා බලාපොරොත්තු විය හැක. එහෙත් වයස අවුරුදු තිස් පහට වැඩි නම් මාස හයක දක්වා බලාපොරොත්තු වීමේ වරදක් නැත.
එහත් ඉහත වයස් වල සඳහන් කාල සීමාවන් ඉක්මවා යාමෙන් පසු හෝ කාන්තාවකට වෙනත් ගැටළු ඇත්නම් දරුවන් නොලැබීම පිලිබඳව නියමිත පර්යේෂණ ආරම්භ කිරීම සුදුසුය.

දරුවන් නොලැබීමට හේතූ

සාමාන්‍ය යුවලකගේ වුවද කිසිම හේතුවකින් තොරව, පළමු වසර තුලදී සියයට අසුවක් කාන්තාවන්ගේ ගැබ් ගැනීම සිදු වේ. එලෙස ඉතිරි වෙන සියයට විස්සෙන් භාගයක්, එනම් සියයට දහයක දෙවන වසරේදී ගැබ් ගනී. සාමාන්‍ය තතත්වයන් යටතේ ගැබ් ගැනීම සිදු නොවන්නේ සියයට දහයක පමණ සංඛ්‍යාවකි. මෙම ගැබ් නොගැනීමට සියයට හතළිහක් හේතු වන්නේ පිරිමියාගේ ගැටළුය. තවත් සියයට හතළිහක් හේතු වන්නේ කාන්තාවගේ ගැටලුය සියයට දහයක් පමණ කාන්තාව හා පිරිමියා යන දෙදෙනාගේ පොදු ගැටළු බලපායි. ඉතිරිවන සියයට දහයක් සඳහා හේතූ සොයා ගැනීමට අපහසු වේ.

පිරිමියාගේ හේතූ

පිරිමියාගේ ශුක්‍රානු වල ප්‍රමාණාත්මක හා ගුණාත්මක ඌනතාවන් මේ අතර මුල් තැන්ක ගනී. ඊට අමතරව පිරිමියාගේ ප්‍රාණවත් වීමේ ගැටළු, ශුක්‍රානු පහ වීමේ ගැටළු ඊළඟට දැකිය හැක. මෙහිදී විවිධ ආසාදන හා අවහිරතා ඇතිවීම මගන් ශුක්‍රානු පහවීමේ ගැටළු ඇති වීම ප්‍රධාන තැනක ගනී. එතරම් බහුල නොවුණත් විවිධ හෝමෝන ගැටළු නිසාද ශුක්‍රානු නිෂ්පාදනය අදාළ විය හැක.

කාන්තාවගේ හේතු

කාන්තාවට බලපෑ හැකි හේතු ඇති විශාල සංඛ්‍යාවක් ඇත. කාන්තාවගේ ලිංගික පද්ධතියේ කායික හා හෝමෝනමය වශයෙන් ඇති සංකීර්ණත්වය නිසා මෙතරම් ගැටළු රැසක්  අපට බොහෝ විට දකින්නට හැක. මව කුස සිටින බිලිඳු කලලයක ඩිම්බ  මිලියන අටක්  පමණ ඇත. උපතේදී මේ සංඛ්‍යාව මිලියන එකකට පමණ අඩු වේ. එහෙත් සාමාන්‍යයෙන් කාන්තාවකගේ ක්‍රියාත්මක වන කාල සීමාව පුරා ඩිම්බ හාරසීයක්‌ පමණ නිකුත් වේ. මෙලෙස ඩිම්බය නිකුත් වීමේ සිට ඩිම්බය ගර්භාෂයේ රෝපණය වීම දක්වා සම්පූර්ණ ක්‍රියාදාමයේ විවිධ ස්ථාන වල ගැටළු ඇති විය හැක.
මෙහිදී බහුලව දකින අවස්ථාවක් වනුයේ ඩිම්බ කෝෂ වල “මිදී පොකුරක්” මෙන් ගෙඩි සෑදී ඇති අවස්ථාවයි. එවිට ඩිම්බ මෝචනය බරපතල ලෙස ගැටළුකාරී වී ඇත. මෙවැනිම තවත් අවස්ථාවක් වනුයේ විවිධ හේතුන් නිසා පැලෝපීය නාල අවහිර වීමයි. එමෙන්ම ගර්භාෂයේ අසාමාන්‍යතා නිසාද ගැබ් ගැනීමට ගැටළු ඇති විය හැක. එසේම එන්ඩෝමෙට්‍රියෝසිස්‌ නම් වූ තත්වයේදී ද මෙවැනිම සංකීර්ණ ස්වභාවයක් හට ගනී. එහිදී පැලෝපීය නාල අවහිර වීම, ඩිම්බ මෝචනයේ ගැටළු මෙන්ම ලිංගික සම්බන්ධ වීමේදී ඇති වන වේදනාව වැනි ගැටළුද ඇති විය හැක.

පරීක්ෂණ සිදු කිරීම

ගැබ් ගැනීමේ ගැටළු වලදී සැමියා සහ බිරිඳ යන දෙදෙනාම පරීක්ෂාවට ලක් කල යුතුය. පළමුව සැමියාගේ ශුක්‍රාණු තරල වල පරීක්ෂණය සිදු කල යුතු අතර , දින තුනක් සම්බන්ධ වීම් වලින් තොරව සිට මෙය සිදු කිරීම අවශ්‍ය වේ. එහිදී සාමාන්‍යයෙන් එක මිලිලීටරයක ශුක්‍රාණු මිලියන පහළොවක් පමණ තිබිය යුතු අතර ඉන් සියයට හතළිහක් නිරෝගී ශුක්‍රාණු විය යුතුය.
කාන්තාවගේ පරීක්ෂාවන් සිදු කිරීමේදී හෝමෝන පරීක්ෂාව, බද ස්කෑන් කිරීම, ලැපරස්කොපි පරීක්ෂාව ආදී විවිධ පරීක්ෂණ රැසක් අවශ්‍යතාව මත සිදු කෙරේ. මීට අමතරව කාන්තාවට තිබිය හැකි දියවැඩියාව, මන්ද තයිරොයිඩතාව ආදී වෙනත් කායික රෝග පිළිබඳව සොයා බැලේ.

ප්‍රතිකාර කිරීම

පිරිමියාගේ ශුක්‍රාණු දුබලතාවක් බරපතල ලෙස ඇති විට එම ශුක්‍රාණු වැඩිපුර නිපදවා ගැනීම සඳහා ස්ථිර ප්‍රතිකාරයක් නොපවතී. එහෙත් කාන්තාවගේ ඩිම්බ මෝචනය ආශ්‍රිතව ගැටළු ඇති විට ඩිම්බ මෝචන උත්තේජක ප්‍රතිකාර භාවිතා කරනු ලබයි.
ශුක්‍රාණු තැන්පත් කිරීමේ ප්‍රතිකාරය අද කාලයේ බහුලව භාවිතා කරනු ලබයි. තිබෙන ගැටළුව අනුව මෙවැන්නක් සුදුසු නම්, රසායනාගාරයේදී හොඳ ශුක්‍රාණු තෝරාගෙන ඩිම්බ මෝචනය සිදු වන දිනයේදී එම ශුක්‍රාණු ගර්භාෂයේ තැන්පත් කරනු ලබයි.
මීට අමතරව, කෘතීම සංසේචනය තවත් එක් නවීන ක්‍රමවේදයකි. නල දරුවන් ලෙස හඳුන්වන්නේ මෙයයි. පරීක්ෂණාගාරයක් තුල අතිශය ඉහල තාක්ෂණික තත්වයන් යටතේ ශුක්‍රාණු හා ඩිම්බ සංසේචනය කරවා ඉන් ඇති වෙන එක් කලලයක් ගර්භාෂයේ තැන්පත් කිරීම මෙහිදී සිදුවේ. මේ ආකාරයට දරු ගැබක් ඇති කිරීම සඳහා එයට සුදුසු පසුබිම් සාධක සලකා බැලිය යුතුය. මෙහිදී මුලික තීරණය ගනු ලබන්නේ වෛද්‍යමය සාධක මතයි.
මේ ආකාරයට විවිධ සරල හා සංකීර්ණ ක්‍රියාදාමයන් රැසක් මන්ද සරු බව ආශ්‍රිතව පවතී. එමනිසා යම් යුවලකට මඳ සරු බවක් ඇත්නම් පළමුව ප්‍රසව හා නාරිවේදය සම්බන්ධ විශේෂඥ වෛද්‍යවරයකු හමුවී තොරතුරු සාකච්ඡා කිරීම වඩාත් සුදුසුය.

විශේෂඥ වෛද්‍ය ප්‍රශාන්ත ගංගේ
පවුල් සෞඛ්‍ය කාර්යංශයේ ප්‍රසව හා නාරිවේදය පිලිබඳ විශේෂඥ 


Sunday, March 17, 2013

I am not “conceiving !” | දරු ඵල පමා වෙන්නේ ඇයි?


After marriage the next wish of any couple is to have a child. But this desire can at times grow in to an unhealthy obsession. The influence from parents and relatives may only increase the pressure.
But why is it exactly that some couples fail to conceive? This condition is called “subfertility” in medical terminology. For this definition the age of the female partner is a very important factor. Other conditions of the female partner are also taken into consideration. Here, problems with menstruation, and problems with female genital system take precedent. If none of these problems exist a wait and see period of one year is acceptable. But if the woman is over thirty five years old, this period is usually not more than six years.

Reasons for subfertility
Even in a normal couple the conception can be delayed up to one year in eighty percent of the couples. Half of the remaining twenty percent that is ten percent conceive during the next year. Only ten percent will not conceive under normal circumstances.  Out of these conception failures forty percent is caused by the problems in the male partner. Another forty percent is caused by problems in the female partner. Ten percent is caused by problems in both the male and female partners.  Remaining ten percent is usually without a definitive reason even after investigation.

Pic from-theafa.typepad.com


Problems in the male partner 
Quantitative and qualitative problems with male sperms are a main reason for problems in the male partner. Also erectile dysfunction, problems with ejaculation can be seen. Several infections and blockages can cause these problems in ejaculation.  Although not as common hormonal problems also can cause problems in production of sperm.

Problems in the female partner
There are many reasons that may cause subfertility in a female. The anatomical and hormonal complexity of the female reproductive system is probably the reason for these numerous problems. There are eight million ova (eggs) in the female embryo when it is developing inside the uterus. This number is reduced to one million at birth.  But during the reproductive life period of a female only about four hundred ova are released. From this release of ovum to the implantation of the fertilized ovum in the uterus, there can be problems in many stages.
One of the commonly seen abnormalities is the formation of cysts like a “bunch of grapes” in the ovaries. In this situation the release of ova has been significantly affected. Another problem is the obstruction of fallopian tubes due to various reasons. Abnormalities in the uterus can also cause subfertility. Also the condition called endometriosis can cause this problem. This condition can cause obstruction of fallopian tubes, problems with release of ova, and also pain when having sexual intercourse.

Investigating for the cause
When having subfertility both the husband and wife should be investigated. First a semen sample of the husband should be analyzed and for this he must abstain from sexual intercourse for three days. When analyzed a healthy male should have at least fifteen million sperms in one milliliter and forty percent of those sperm must be healthy sperm.
When investigating female partner several investigations like hormonal assays, ultrasound scanning of abdomen, laparoscopic testing are available based on the requirements of the specific individual. Also other illnesses such as diabetes, hypothyroidism that can affect fertility is also investigated.

Treating subfertility
When there is a problem with number of male sperm being produced there is no definitive treatment for that. But when there are problems with release of female ova hormonal stimulation techniques can be used.
Artificial insemination is also used nowadays. Depending on the problems that are causing subfertility, if this treatment method is deemed suitable your doctors can select good sperm from a sample of semen from your husband and can place it in your uterus.
In vitro fertilization is another method. These are the babies that are more commonly known as tube babies. In this method sperm and ova are brought together and fertilized in a laboratory under highly controlled environments and the resultant embryo is then placed In the mothers uterus. For this method to be adopted various parameters should be considered. Here clinical determinants take precedent.
As discussed here, there are various treatment methods with varying complexity for treating subfertility. Therefor if a couple is having a problem with subfertility consulting a obstetrician and gynecologist is the best option. 

Dr. Prashantha Gange,
Consultant obstetrician and gynecologist, Family Health Bureau

Saturday, March 9, 2013

හදිසි ගැබ්ගැනීම් වලක්වාලීමට ද භාවිතා කල හැකි "ලූපය"?|Know about “loop”- Copper 380 Intauterine contraceptive device


කාන්තාවකට අනවශ්‍ය පිළිසිඳ ගැනීමක් වලක්වා ගැනීමට වුවමනා වුවද, ඒ සඳහා දෛනිකව ගිලින පෙති,ත්‍රෛ-මාසික ඩිපෝ ප්‍රොවෙරා එන්නත් හෝ LRT සැත්කම කර ගැනීමට අකමැති නම්, ඒ සඳහා ඇති හොඳම ක්‍රමය ලූපයක් පැළඳීමයි.
http://labspace.open.ac.uk

ලූපය හෙවත්  Cu-380 IUCD යනු කුඩා T හැඩැති ප්ලාස්ටික් වැනි ද්‍රව්‍යයකින් සාදා එයට තඹ ලෝහ කම්බියක්ද අඩංගු කර ඇති කුඩා උපකරණයකි. මෙය ගර්භාශය තුළ පැළඳි විට එතුල ගැබ් ගැනීමට නුසුදුසු පරිසරය ක් ඇතිවන බැවින් පිළිසිඳ ගැනීම් සිදු නොවන බව සොයාගෙන ඇත.  

ලූපය - කා සඳහා සුදුසුද?

දරුවන් ඇති , දරුවන් ලැබීම ප්‍රමාද කිරීමට හෝ වලක්වා ගැනීමට අව්ශ්‍ය ඔබට , ලූපය ඉතා හොඳ පවුල් සැළසුම් ක්‍රමයකි.

ලූපය ඇතුලු කිරීම


වෛද්‍යවරයෙකු විසින් කළ යතුය. මෙය අවම පහසුකම් යටතේ මිනිත්තු කීපයක් තුළ වෛද්‍යවරයෙකු විසින් සිදු කල හැකි කාර්යයකි. ලූපය ඇතුළු කිරීමට ප්‍රථම ,වෛද්‍යවරයා විසින් ඔබව පරීක්ෂා කරණු ඇත.  ආර්තවය සිදුවී ප්‍රථම දින කීපය තුළ ,ගැබ් ගෙල ඇරී ඇති නිසා ලූපය ඇතුළු කිරීම වඩා පහසුය.
ඉන් අනතුරුව දින දෙකක් පමන ලිංගික ක්‍රියාවලියේ නොයෙදිය යුතුය. ලූපය ඇතුලත් කල පසු එහි කෙළවර ඉතා සිහින් නූලක් මෙන් යෝනි මාර්ගය තුල පවතී. එය පිටතට ඇදීමට උත්සාහ නොකළ යුතුය.
සමහරුන්ට ලූපය ඇතුළු කර දින කීපයක් යනතුරු ,ඔසප් වීමේදී මෙන් සුළු යටි බඩේ වේදනා තත්ත්වයක් ඇති විය හැක; එයට සාමාන්‍ය වේදනා නාශකයක් ලබා ගැනීම ප්‍රමාණවත්වේ.

අන් උපත් පාලන ක්‍රම වලට වඩා ලූපයේ ඇති වාසි!

·         ක්‍රියාත්මක කාලය- අන් උපත් පාලන ක්‍රම මෙන් නොව, ලූපය වසර 10ක් පමණ ක්‍රියාකාරී වේ
·         පහසුව- ලූපය පැළඳි පසු වසර ගණනාවක් යනතුරු ඔබට ඒ ගැන වද විය යුතු නැත.
·         විශ්වාසය- මෙය 99% ත් වඩා විශ්වාසී උපත්පාලන ක්‍රමයකි.
·         වියදම-ලූපය ඉතාම වියදම් අඩු උපත් පාලන ක්‍රමයකි.
·         මව් කිරි දෙන මව්වරුන්ට- මව් කිරි දීමට කිසිදු බලපෑමක් ඇති නොවේ.
·         ලූපයෙන් ශරීරයට කිසිදු හෝමෝනයක් නිකුත් නොවේ

ලූපයේ ඇති අවාසි!

ලුපය මගින් ලිංගාශ්‍රිත රෝග වලින් ආරක්ශා කිරීමක් සිදු නොවේ.
ආර්තවයේදී පිටවන රුධිර ප්‍රමාණය හා යටි බඩේ වේදනාව තරමක් වැඩි විය හැක.
ඔබ දන්නවාද!
අනාරක්ශිත ලිංගික එක්වීමකින් දින 5ක් තුල ලූපයක් පැළඳීමෙන් හදිසි ගැබ්ගැනීම් මුළුමනින්ම(100%) පාහේ වලක්වාගත හැක.


ලූපය පැළඳීම ගැන පහත ප්‍රශ්ණ ඔබටත් තිබිය හැකිය.

·         ලූපය ලිංගික සබඳතා වලට බාධාවක්ද?- නැත
·         ලූපය පැළඳූ පසු නූල් කෙළවරක් පිටතට පැමිණේද-නැත
·         ලූපය ගර්භාශය තුල කාලයක් තිබීමෙන් එය ගර්භාශ බිත්තියට කාවදීද?-නැත
ලූපය ගලවන්නේ කෙසේද?
වෛද්‍යවරයෙකු විසින් විනාඩි කීපයක් තුළ අවම පහසුකම් යටතේ සිදු කළ හැකි සරළ ක්‍රියාවළියකි.මෙය වේදනාකාරී නොවේ.

කරුණු- මහාචාර්ය හේමන්ත සේනානායක
අනුවාදනය- වෛද්‍ය වේදිෂ ගන්කන්ද